Protokół Próby Szczelności Gazu 2025 – Obiekt

Redakcja 2025-05-22 21:01 | 1:61 min czytania | Odsłon: 11 | Udostępnij:

Wyobraź sobie: niedzielny poranek, aromat świeżo zaparzonej kawy, a Ty w swoim domowym zaciszu, delektujesz się spokojem. Nagle, w Twojej głowie pojawia się natrętna myśl: czy moje instalacje gazowe są bezpieczne? Czy cichy, niewidzialny wróg nie czai się tuż obok, zagrażając mojemu spokojowi i bezpieczeństwu? To pytanie, choć prozaiczne, niesie za sobą gigantyczny ciężar odpowiedzialności. Właśnie dlatego kluczowym dokumentem, dającym gwarancję bezpieczeństwa, jest protokół z przeprowadzonej próby szczelności instalacji gazowej w obiekcie. To nie tylko papier – to symbol spokoju i pewności, że gaz, choć użyteczny, jest pod kontrolą, a Twoje cztery ściany są azylem, nie tykającą bombą zegarową. To absolutna podstawa dla każdego, kto ceni sobie bezpieczeństwo.

Protokół z przeprowadzonej próby szczelności instalacji gazowej w obiekcie

Kiedy mówimy o bezpieczeństwie instalacji gazowych, często skupiamy się na spektakularnych awariach, zapominając o prewencji. Dane statystyczne, choć zróżnicowane w zależności od źródła i metody zbierania, jasno wskazują na pewne tendencje. W Europie, średnio 10% do 15% instalacji gazowych starszego typu wykazuje jakieś stopnie nieszczelności, choć większość z nich jest na tyle niewielka, że nie stanowi bezpośredniego zagrożenia życia. Jednakże, każdy przeciek, nawet ten najmniejszy, jest potencjalnym zagrożeniem, które może eskalować. Nowoczesne systemy, choć znacznie bardziej niezawodne, również wymagają regularnych kontroli.

Z analitycznego punktu widzenia, porównanie danych dotyczących instalacji gazowych z różnych okresów i technologii ukazuje interesujący obraz. W latach 90. ubiegłego wieku, ze względu na mniej zaawansowane materiały i techniki łączenia rur, wskaźnik mikronieszczelności był wyższy. W przypadku instalacji wykonanych z rur stalowych czarnych, spadek ciśnienia rzędu 0,001 Mpa na godzinę był tolerowany w pewnych normach, co obecnie jest już nie do pomyślenia. Nowoczesne systemy oparte na rurach miedzianych z połączeniami zaprasowywanymi, czy rury wielowarstwowe z połączeniami skręcanymi, znacznie podniosły standardy szczelności.

Typ instalacji Średnia ilość wykrytych mikronieszczelności na 1000 m rurociągu (rok) Wskaźnik awaryjności poważnych (rocznie, % ogółu) Preferowane materiały łączeń
Instalacje starego typu (powyżej 20 lat) 5-8 0.03-0.05% Spawanie, gwintowanie (stal)
Instalacje średniego wieku (10-20 lat) 2-4 0.01-0.02% Spawanie, lutowanie (miedź)
Instalacje nowoczesne (do 10 lat) 0.5-1.5 Poniżej 0.005% Zaprasowywanie, skręcanie (miedź, rury wielowarstwowe)
Instalacje po kompleksowym remoncie <0.5 Poniżej 0.001% Zgodne z najnowszymi standardami

To pokazuje, jak dynamicznie zmieniały się standardy bezpieczeństwa i techniki instalacyjne. Rynek innowacyjnych materiałów do instalacji gazowych wykazuje ciągły wzrost, oscylujący w granicach 5-7% rocznie. Oznacza to, że przemysł budowlany coraz mocniej stawia na technologie minimalizujące ryzyko. Z każdym rokiem rośnie świadomość inwestorów i użytkowników, co przekłada się na inwestycje w bezpieczniejsze rozwiązania.

Z humorystycznego punktu widzenia, można by powiedzieć, że kiedyś gaz był niczym tajemniczy kuzyn, który wpadał bez zapowiedzi i znikał w nieznane – a wraz z nim, niestety, czasem i część portfela właściciela na nieprzewidziane rachunki. Dziś jest niczym udomowiony pupil, którego co prawda trzeba regularnie kontrolować i wyprowadzać na spacer, ale za to odwdzięcza się posłuszeństwem i przewidywalnością. Próba szczelności instalacji gazowej jest właśnie takim „wyprowadzaniem na spacer”, dzięki któremu wiesz, że pupil jest zdrowy i nie narozrabia. Zbyt długie zaniedbywanie kontroli może sprawić, że z pozornie grzecznego pupila, instalacja zmieni się w niebezpiecznego drapieżnika. Pamiętaj, nie ma nic gorszego niż niespodzianka z opóźnionym zapłonem!

Wymagania prawne i sytuacje do przeprowadzenia próby

W Polsce, bezpieczeństwo instalacji gazowych to nie opcja, a obowiązek ściśle regulowany przepisami prawa. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, oraz rozporządzenie z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych, stanowią podstawę prawną w tym zakresie. Te akty prawne wyznaczają nie tylko ogólne zasady projektowania i budowy, ale również szczegółowe wytyczne dotyczące eksploatacji i regularnych przeglądów. Jest to swego rodzaju biblia dla każdego zarządcy nieruchomości, inwestora czy wykonawcy instalacji gazowych, określająca jego obowiązki wobec prawa i bezpieczeństwa mieszkańców.

Jednym z kluczowych zapisów wspomnianego rozporządzenia z dnia 16 sierpnia 2004 r. jest konieczność przeprowadzenia głównej próby szczelności instalacji gazowej w obiekcie. Ta procedura nie jest jedynie formalnością, ale fundamentalnym elementem gwarantującym, że system gazowy jest w pełni bezpieczny. W dokumencie precyzowane są sytuacje, w których taka próba jest obligatoryjna, a jej pominięcie może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, finansowych, a przede wszystkim zagrożenia dla zdrowia i życia. Warto zatem mieć świadomość, kiedy należy bezwzględnie zlecić przeprowadzenie takiej kontroli.

Kiedy więc musimy przeprowadzić próbę szczelności? Przede wszystkim, próba jest wymagana przy oddaniu do użytku nowej instalacji gazowej. To logiczne – każda nowo powstała sieć musi być sprawdzona pod kątem szczelności zanim zostanie napełniona gazem i rozpocznie pracę. Pomyśl o tym jak o teście wytrzymałościowym statku przed jego pierwszym rejsem; chcesz mieć pewność, że nie będzie nabierał wody od razu po wypłynięciu z portu. Podobnie jest z instalacją gazową – szczelność to jej pierwszorzędna funkcja, która musi być bezwzględnie potwierdzona zanim instalacja zacznie pełnić swoją rolę.

Kolejne sytuacje obligujące do wykonania próby to jej przebudowa lub remont. Często jest to element modernizacji budynku lub adaptacji pomieszczeń, które wymagają modyfikacji istniejących instalacji gazowych. Jeśli zmienia się konfiguracja rur, dodaje nowe odgałęzienia czy wymienia znaczące elementy, to automatycznie wpływa na integralność systemu. Nawet pozornie drobna ingerencja w istniejącą sieć, jak np. dodanie nowego punktu poboru gazu, może zakłócić szczelność, dlatego każdy taki zabieg powinien być zakończony rzetelną próbą. To kluczowe, aby po każdej interwencji upewnić się, że nie powstały nowe nieszczelności.

Szczególnie istotnym przypadkiem jest wyłączenie instalacji gazowej z użytkowania na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Jeśli obiekt był nieużywany, np. podczas dłuższego remontu, budynek stał pusty lub instalacja była nieczynna z innych przyczyn, to przed ponownym włączeniem gazu konieczne jest przeprowadzenie ponownej próby szczelności. Materiały, z których wykonane są rury i połączenia, mogą ulegać starzeniu lub uszkodzeniom pod wpływem zmian temperatury, wilgotności, czy po prostu braku ciśnienia w systemie przez dłuższy czas. Wyobraź sobie rower, który stał w piwnicy przez zimę – zanim na nim ponownie pojedziesz, sprawdzasz opony, hamulce, bo wiesz, że coś mogło się stać. Z instalacją gazową jest identycznie – konieczne jest upewnienie się, że „nie złapała gumy” w czasie przestoju.

Ostatnia, ale równie ważna okoliczność to sytuacja, gdy nowa instalacja gazowa nie została napełniona gazem w okresie 6 miesięcy od daty przeprowadzenia głównej próby szczelności. Termin 6 miesięcy to granica, po której ważność pierwszego protokołu próby szczelności wygasa. Jeśli w tym czasie gaz nie zostanie włączony, próba musi być przeprowadzona ponownie. Jest to swego rodzaju „okres ważności” wyniku próby – jeśli instalacja leży bez gazu przez dłuższy czas, istnieje ryzyko, że z biegiem czasu drobne uszkodzenia mogły powstać lub uszczelnienia straciły swoje właściwości. Po prostu prawo zakłada, że upływ czasu i zmienne warunki mogą wpłynąć na stan instalacji, co wymaga ponownego potwierdzenia jej bezpieczeństwa. Jest to więc istotny punkt kontroli dla właścicieli lub zarządców nieruchomości, który często bywa pomijany, ale jest nieodzowny dla zachowania ciągłości bezpieczeństwa użytkowania instalacji gazowej.

Metodyka i parametry próby szczelności instalacji gazowej

Proces przeprowadzania próby szczelności instalacji gazowej w obiekcie to precyzyjna operacja, która wymaga nie tylko odpowiednich narzędzi, ale przede wszystkim rygorystycznego przestrzegania procedur. To nie jest fuszerka na kolanie, lecz wysoce specjalistyczne działanie, gdzie każdy błąd może mieć katastrofalne skutki. Metodyka tej próby jest szczegółowo opisana w normach technicznych, które zapewniają jednolitość i wiarygodność wyników. Ignorowanie tych zasad jest niczym granie w rosyjską ruletkę z własnym bezpieczeństwem i, co gorsza, z bezpieczeństwem innych.

Podstawową zasadą jest, że próbę szczelności przeprowadza się odrębnie dla części instalacji przed gazomierzem oraz odrębnie dla pozostałej części z pominięciem gazomierzy. Dlaczego tak? Gazomierz jest delikatnym urządzeniem pomiarowym, które może ulec uszkodzeniu pod wpływem zbyt wysokiego ciśnienia. Podzielenie instalacji na te dwie sekcje pozwala na precyzyjne sprawdzenie każdej z nich z uwzględnieniem specyficznych wymogów. Część przed gazomierzem, często narażona na ciśnienie sieciowe, wymaga szczególnej uwagi. Po prostu chodzi o to, by chronić gazomierz i jednocześnie dokładnie przetestować całą instalację.

Kolejny kluczowy element metodyki to stan instalacji podczas próby. Przed jej przeprowadzeniem instalacja musi być nieposiadająca zabezpieczenia antykorozyjnego, po jej oczyszczeniu, zaślepieniu końcówek, otwarciu kurków i odłączeniu odbiorników gazu. Widzisz, to jest jak rentgen – musisz „rozebrać” instalację do „kości”, żeby nic nie zakłóciło pomiaru. Zabezpieczenie antykorozyjne, choć ważne w eksploatacji, mogłoby zamaskować ewentualne nieszczelności, a my szukamy tu najmniejszych niedoskonałości. Zaślepienie końcówek i odłączenie odbiorników gazu to standardowa procedura, eliminująca wpływ zmiennych czynników na wynik pomiaru. Wszystkie kurki muszą być otwarte, aby czynnik próbny, którym zazwyczaj jest sprężone powietrze lub obojętny gaz, mógł równomiernie rozprowadzić się po całym układzie.

Parametry ciśnienia czynnika próbnego są kluczowe i ściśle określone. W czasie przeprowadzania głównej próby szczelności ciśnienie czynnika próbnego powinno wynosić 0,05 MPa dla większości instalacji. Natomiast w przypadku instalacji lub jej części znajdującej się w pomieszczeniu mieszkalnym lub w pomieszczeniu zagrożonym wybuchem, ciśnienie czynnika próbnego powinno wynosić 0,1 MPa. Dlaczego w strefach mieszkalnych ciśnienie jest wyższe? Bo są to obszary o zwiększonym ryzyku i ewentualne nieszczelności są tu o wiele bardziej niebezpieczne. To jest właśnie to podwójne uderzenie prewencji – wyższe ciśnienie pozwala na wykrycie nawet najmniejszych przecieków w miejscach, gdzie potencjalne zagrożenie jest największe.

Próba szczelności to jednak nie tylko pomiar ciśnienia. Obejmuje ona także wizualną kontrolę, która jest równie ważna, jak samo badanie manometryczne. Do kluczowych aspektów wizualnych należy sprawdzenie zgodności ułożenia przewodów gazowych z projektem. Wierz mi, często spotyka się sytuacje, gdy to, co jest na papierze, drastycznie różni się od rzeczywistości. Wykonawca ma obowiązek zweryfikować, czy trasa instalacji, odległości od ścian, przejścia przez przegrody, czy nawet podpory są zgodne z tym, co przewidziano w projekcie. Jest to ważne, ponieważ wszelkie odstępstwa mogą wpływać na bezpieczeństwo użytkowania i konserwacji.

Ponadto, niezbędne jest sprawdzenie zgodności ułożenia rur spalinowych z projektem. Tak, wiem, spalinowe to nie gazowe, ale w przypadku kotłów i piecyków gazowych są one integralnym elementem systemu grzewczego. Niewłaściwie wykonane lub uszkodzone przewody spalinowe mogą prowadzić do zatrucia tlenkiem węgla, co jest równie, a nawet bardziej, niebezpieczne niż sam wyciek gazu. Dalej, trzeba sprawdzić materiały użyte do budowy instalacji gazu. Czy zostały użyte materiały przewidziane w projekcie i czy posiadają niezbędne atesty? Czy ich stan techniczny nie budzi zastrzeżeń? Jak na złość, zdarza się, że ktoś „zaoszczędził” na jakości, co na dłuższą metę zemści się na bezpieczeństwie.

Na koniec, ale nie mniej ważne, jest sprawdzenie jakości połączeń skręcanych, spawanych i zaprasowywanych. To właśnie miejsca łączeń są najbardziej wrażliwymi punktami każdej instalacji. Niedbale wykonane spoiny, słabo dokręcone gwinty czy niepoprawnie zaprasowane złączki to otwarte wrota dla gazu. Pomyśl o tym jak o kręgosłupie instalacji – jeśli połączenia są słabe, cała konstrukcja może się zawalić. Sprawdzający musi dokładnie ocenić każde takie połączenie, czy nie ma widocznych wad, pęknięć, korozji, czy prawidłowo osiadły uszczelki. W razie wątpliwości, nawet tych najmniejszych, takie połączenie musi być poprawione lub wymienione.

Warto pamiętać o ciśnieniach próby. W zależności od obiektu, ciśnienie może się różnić. Minimalne ciśnienie próbne to 50 mbar (0,005 MPa) dla niskociśnieniowych instalacji gazowych, natomiast dla instalacji średniego ciśnienia stosuje się 1 bar (0,1 MPa). Te wartości nie są wybierane losowo; są one efektem lat doświadczeń i badań, które mają na celu zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa przy minimalnym ryzyku uszkodzenia instalacji podczas samej próby. Ich precyzyjne utrzymanie przez określony czas, np. 30 minut, jest kluczowe dla wiarygodności protokołu z przeprowadzonej próby szczelności instalacji gazowej w obiekcie. Brak spadku ciśnienia w tym czasie to jednoznaczny sygnał, że instalacja jest bezpieczna.

Wymogi dotyczące sprzętu pomiarowego i personelu

Kto tak naprawdę powinien przeprowadzać próbę szczelności instalacji gazowej w obiekcie? To pytanie retoryczne, ponieważ przepisy jasno określają, że to nie jest zadanie dla samozwańczych „złotych rączek”. Zgodnie z literą prawa, próbę szczelności przeprowadza wykonawca instalacji w obecności dostawcy gazu. Jest to logiczne i celowe rozwiązanie. Wykonawca najlepiej zna swoją instalację, jej specyfikę i zastosowane rozwiązania, więc jest w stanie precyzyjnie ocenić jakość swojej pracy. Obecność dostawcy gazu natomiast gwarantuje obiektywizm i weryfikację poprawności wykonania próby przez niezależną stronę, która jest również zainteresowana bezpieczeństwem przesyłanego medium. To współpraca, która ma na celu wyeliminowanie wszelkich wątpliwości i podniesienie standardów bezpieczeństwa.

A co z personelem? To nie może być byle kto z ulicy. Osoba kierująca wykonywaniem instalacji gazowej oraz nadzorująca próbę szczelności powinna posiadać uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w zakresie instalacji gazowych. To kluczowe, bo bez takich uprawnień wiedza techniczna jest niczym dyplom lekarski zdobyty na internetowym kursie. Takie uprawnienia potwierdzają nie tylko odpowiednie wykształcenie, ale również praktyczne doświadczenie w zakresie projektowania, montażu i eksploatacji instalacji gazowych. Są one gwarancją, że osoba odpowiedzialna za przebieg próby ma pełną świadomość zagrożeń, specyfiki gazu i umie odpowiednio reagować na ewentualne nieprawidłowości. Bez nich, żaden protokół nie ma racji bytu.

Sprzęt pomiarowy to kolejna bardzo istotna kwestia. Jak mawiają, co zmierzysz, to masz – a w tym przypadku precyzja pomiaru to życie. Manometr użyty do przeprowadzenia głównej próby szczelności powinien spełniać wymagania klasy 0,6 i posiadać świadectwo legalizacji. Klasa 0,6 oznacza wysoką precyzję pomiaru, co jest absolutnie niezbędne, gdy szuka się spadków ciśnienia na poziomie mikronieszczelności. Świadectwo legalizacji natomiast to dokument, który potwierdza, że przyrząd został poddany okresowej weryfikacji przez akredytowane laboratorium i działa poprawnie, zgodnie z normami metrologicznymi. Jest to niezbędny element potwierdzający wiarygodność pomiarów. Brak legalizacji to jak używanie wagi, która oszukuje – nie wiesz, czy wynik jest prawdziwy.

Co więcej, w protokole z próby szczelności należy wpisać pełne dane użytego przyrządu pomiarowego. To nie tylko nazwa producenta i numer seryjny. Ważne jest, aby znalazła się tam również informacja o dacie legalizacji, a czasem nawet numer certyfikatu kalibracji. Dzięki temu można w każdej chwili zweryfikować, czy pomiar był wykonany wiarygodnym sprzętem. Jest to element transparentności i odpowiedzialności, który wzmacnia wiarygodność protokołu z przeprowadzonej próby szczelności instalacji gazowej w obiekcie i zabezpiecza zarówno wykonawcę, jak i właściciela instalacji przed ewentualnymi zarzutami w przyszłości.

Kolejnym rygorystycznym wymogiem jest zakres pomiarowy manometru, który musi być odpowiednio dobrany do ciśnienia próbnego. Dla ciśnienia próbnego wynoszącego 0,05 MPa, zakres pomiarowy manometru powinien wynosić od 0 do 0,06 MPa. Natomiast w przypadku ciśnienia próbnego wynoszącego 0,1 MPa, zakres manometru powinien wynosić od 0 do 0,16 MPa. Wybór odpowiedniego zakresu pomiarowego jest kluczowy, ponieważ manometr o zbyt szerokim zakresie nie będzie w stanie precyzyjnie zarejestrować małych spadków ciśnienia, które świadczyłyby o nieszczelnościach. Wyobraź sobie ważenie pierza na wadze dla ciężarówek – to po prostu nie zadziała! Zbyt wąski zakres z kolei mógłby doprowadzić do uszkodzenia manometru lub uniemożliwić prawidłowe odczyty. Dobór sprzętu jest zatem tak samo ważny, jak wiedza i umiejętności personelu.

Pamiętajmy również o dodatkowym wyposażeniu, które, choć nie zawsze obligatoryjne w przepisach, jest niezbędne dla rzetelnego wykonania próby. Mówię tu o detektorach gazu o wysokiej czułości, które potrafią wykryć nawet śladowe ilości gazu w powietrzu, pianotwórczych środkach do wykrywania nieszczelności na połączeniach (słynne "psikanie" wodą z mydłem) czy nawet systemach kamer termowizyjnych, które potrafią wskazać obszary o anomalnym rozkładzie temperatury spowodowanym ulatniającym się gazem. Takie narzędzia, choć droższe, podnoszą jakość i dokładność diagnozy, minimalizując ryzyko przeoczenia jakiejkolwiek usterki.

Kryteria oceny szczelności instalacji gazowej

Po przeprowadzeniu skrupulatnej próby szczelności instalacji gazowej w obiekcie, przychodzi moment prawdy – ocena wyników. I tutaj nie ma miejsca na domysły czy pobożne życzenia. Wynik musi być jednoznaczny i potwierdzony ścisłymi kryteriami. Jak mawia przysłowie, diabeł tkwi w szczegółach, a w przypadku szczelności instalacji gazowej, nawet najmniejszy spadek ciśnienia może świadczyć o poważnym problemie. Celem próby jest uzyskanie pewności, że system jest szczelny jak kapsuła kosmiczna, zanim zostanie dopuszczony do użytkowania.

Kryteria oceny szczelności są proste i klarowne. Wynik głównej próby szczelności uznaje się za pozytywny, jeżeli w czasie 30 minut od ustabilizowania się ciśnienia czynnika próbnego nie nastąpi spadek ciśnienia. To jest absolutna podstawa. Jeśli manometr, po ustabilizowaniu się, nawet nie drgnie przez pół godziny, to masz powody do zadowolenia – instalacja zdała test. To oznacza, że nie ma żadnych widocznych nieszczelności w systemie, a przynajmniej tych, które można wykryć pod danym ciśnieniem próbnym. Brak spadku ciśnienia to jasny sygnał, że instalacja jest gotowa na przyjęcie gazu i może bezpiecznie służyć użytkownikom. To właśnie ta stabilność odczytu jest kwintesencją pozytywnego protokołu.

Co jednak w sytuacji, gdy ciśnienie spada? Tutaj z pomocą przychodzą nam wytyczne niemieckie DVGW-TRGI, które choć nie są bezpośrednio wiążące prawnie w Polsce, stanowią doskonały punkt odniesienia dla interpretacji stopnia nieszczelności i podjęcia odpowiednich działań. Niemcy, jako naród znany z precyzji, opracowali bardzo szczegółowy system klasyfikacji. Według przepisów niemieckich DVGW-TRGI rozróżnia się 3 stopnie szczelności w zależności od zamierzonej wielkości przecieków gazu. Ta klasyfikacja pozwala na podjęcie proporcjonalnych działań, bez paniki, ale z należytą starannością i odpowiedzialnością.

Pierwszy stopień to „szczelność pełna” – oznacza to, że przeciek jest poniżej 1 l/h. W takim przypadku, mówimy o szczelności, która pozwala na normalną eksploatację przewodów. Jeśli mamy do czynienia z tak niewielkim przeciekiem, instalacja jest uznawana za w pełni bezpieczną. W praktyce jest to niemalże idealna szczelność, akceptowalna w najbardziej rygorystycznych normach. To ten wynik, do którego dążą wszyscy – bezstresowe użytkowanie i pełne bezpieczeństwo, co przekłada się na oszczędności wynikające z braku marnotrawienia gazu i minimalizację ryzyka awarii.

Drugi stopień to „szczelność obniżona” – tu mówimy o przeciekach w zakresie 1,0-5,0 l/h. W takim scenariuszu, instalacja nadal może być eksploatowana, ale z pewnym zastrzeżeniem. Wykrycie takiego przecieku oznacza, że musisz przywrócić szczelność w ciągu 4 tygodni. To czas na interwencję – zlokalizowanie nieszczelności i jej usunięcie. Daje to margines czasu na zorganizowanie ekipy i naprawę, ale jednocześnie obliguje do podjęcia działań w rozsądnym terminie. Pamiętaj, nawet małe przecieki, jeśli są ignorowane, mogą z czasem się pogorszyć lub prowadzić do niepotrzebnego zużycia gazu i podnoszenia rachunków. To tak, jakby z gumowej dętki powoli uciekało powietrze – możesz jeszcze chwilę pojechać, ale wiesz, że musisz to naprawić, zanim "złapiesz gumę" na dobre.

Trzeci stopień, najbardziej alarmujący, to sytuacja, gdy przecieki są powyżej 5 l/h. W tym przypadku przewody są uznane za nieszczelne i wymagają natychmiastowego wyłączenia z eksploatacji. Tutaj nie ma miejsca na "poczekajmy i zobaczymy". To jest bezpośrednie zagrożenie, które musi być usunięte bez zwłoki. Wyłączenie instalacji gazowej jest niezbędne do czasu jej naprawy i ponownego przeprowadzenia próby szczelności, która potwierdzi pełną eliminację zagrożenia. Przykładowo, zdarzyło się, że mały przeciek w piwnicy doprowadził do zatrucia tlenkiem węgla u osób śpiących na wyższych kondygnacjach – takie sytuacje wymagają bezwzględnej i natychmiastowej reakcji. Pamiętaj, gaz to nie żarty, a ten ostatni scenariusz to sygnał do alarmu.

Oprócz wymienionych parametrów objętościowych, kluczowe są również inne aspekty oceny szczelności, zwłaszcza te wizualne. Pękające spoiny, uszkodzone połączenia gwintowane, czy też widoczne objawy korozji na rurach – to wszystko są czerwone flagi, które nawet przy teoretycznie pozytywnym teście ciśnieniowym, powinny wzbudzić czujność. Profesjonalny protokół z próby szczelności nie tylko zanotuje pomiary manometru, ale także uwzględni wszelkie inne spostrzeżenia wizualne i zmysłowe, takie jak specyficzny zapach gazu, co ostatecznie zadecyduje o dopuszczeniu lub niedopuszczeniu instalacji do użytkowania.

Q&A

    P: Czym jest protokół z przeprowadzonej próby szczelności instalacji gazowej w obiekcie?

    O: Jest to formalny dokument potwierdzający, że instalacja gazowa w danym obiekcie została poddana szczegółowej próbie szczelności i spełnia wszystkie wymagania bezpieczeństwa określone w obowiązujących przepisach prawnych i normach technicznych. Jest to dowód na prawidłowe funkcjonowanie i bezpieczne użytkowanie instalacji.

    P: Jakie są główne sytuacje, w których należy przeprowadzić próbę szczelności instalacji gazowej?

    O: Próbę szczelności należy przeprowadzić przede wszystkim przy oddaniu do użytku nowej instalacji gazowej, po jej przebudowie lub remoncie, gdy instalacja była wyłączona z użytkowania na okres dłuższy niż 6 miesięcy, oraz gdy nowa instalacja gazowa nie została napełniona gazem w ciągu 6 miesięcy od daty pierwotnej próby.

    P: Jakie są kluczowe parametry techniczne podczas przeprowadzania próby szczelności?

    O: Próbę przeprowadza się na instalacji oczyszczonej, z zaślepionymi końcówkami i odłączonymi odbiornikami. Ciśnienie czynnika próbnego wynosi zazwyczaj 0,05 MPa, natomiast w pomieszczeniach mieszkalnych lub zagrożonych wybuchem ciśnienie to powinno wynosić 0,1 MPa. Ważny jest również brak spadku ciśnienia w ciągu 30 minut od ustabilizowania.

    P: Kto jest uprawniony do przeprowadzenia próby szczelności i jakie wymagania musi spełniać sprzęt pomiarowy?

    O: Próbę przeprowadza wykonawca instalacji w obecności dostawcy gazu. Osoba kierująca musi posiadać uprawnienia budowlane do kierowania robotami w zakresie instalacji gazowych. Manometr musi być klasy 0,6, posiadać świadectwo legalizacji, a jego zakres pomiarowy musi być odpowiednio dobrany do ciśnienia próbnego (np. 0-0,06 MPa dla 0,05 MPa ciśnienia próbnego).

    P: Jakie są kryteria oceny pozytywnego wyniku próby szczelności?

    O: Wynik jest pozytywny, jeśli w ciągu 30 minut od ustabilizowania się ciśnienia czynnika próbnego nie nastąpi spadek ciśnienia. Dodatkowo, według norm DVGW-TRGI, przewody uważa się za szczelne, jeśli przeciek jest poniżej 1 l/h. W przypadku przecieków od 1 do 5 l/h wymagane jest przywrócenie szczelności w ciągu 4 tygodni, a powyżej 5 l/h instalacja wymaga natychmiastowego wyłączenia z eksploatacji.